Mount Everest – najwyższy szczyt Ziemi. Wznosi się 8848m n.p.m. w Himalajach Centralnych, na granicy Nepalu i Tybetu. Ma kształt trójgraniastej piramidy, spod której spływają trzy lodowce: na północ Rongbuk, w kierunkach zachodnim i południowym Khumbu, oraz na wschód Kangchung. Ze szczytu rozchodzą się trzy wielkie granie: północno-wschodnia – biegnie w stronę przełęczy Raphu La, od tej grani odgałęzia się grań boczna w kierunku pn.-zach. ku Przełęczy Północnej (Chang La); grań zachodnia – z wyróżniającym się tzw. Ramieniem Zachodnim (West Shoulder) biegnie do przełęczy Lho La; trzecia – południowo-wschodnia – w stronę Przełęczy Południowej i Lhotse. W tej ostatniej wyraźnie zaznacza się Wierzchołek Południowy, niższy (8748m n.p.m.) wierzchołek Mt. Everestu. Ściana północna (północno-zachodnia), przecięta jest dwoma wielkimi kuluarami, z których lewy to Great Couloir, a prawy to Hornbein’s Couloir. Ściana wschodnia ma około 3 km wysokości i 5 km szerokości; w jej lewej części wyodrębnia się wielki filar. Ścianę południowo-zachodnią ogranicza z prawej strony filar południowy, a w jej środkowej części znajduje się ogromny kuluar centralny, zamknięty z lewej strony potężnym filarem. Lewe odgałęzienie kuluaru nosi nazwę kuluaru Boningtona. Ścianę przecina w poprzek wielka bariera skalna (Rock Band), nad którą rozciąga się górne pole firnowe.

Powszechnie przyjęta nazwa szczytu wywodzi się od nazwiska inicjatora pomiarów geodezyjnych, które doprowadziły do odkrycia, że tak zwany Peak XV (jak oznaczano na ówczesnych mapach Mt. Everest), jest w istocie najwyższą górą na świecie. Spotyka się również nazwy Czomolungma (Chomo-Lungma), co w języku tybetańskim oznacza Bogini Matka Kraju, oraz Sagarmatha.

 

Idea zdobycia Mount Everestu zrodziła się jeszcze pod koniec XIX w. (Clinton Dent w 1892 roku), jednak prawdziwa walka o górę zaczęła się dopiero w 1921 roku. Wyprawa brytyjska pod kierownictwem C. K. Howarda-Bury dotarła wtedy do podnóża szczytu od strony tybetańskiej – Nepal był zamknięty dla obcych – dokonując przy tym pionierskich pomiarów topograficznych. Jej szlakiem ruszyły kolejne wyprawy brytyjskie, z których najbardziej pamiętną była tragiczna wyprawa w 1924 roku. Wtedy to 38-letni George L. Malory oraz 22-letni Andrew Irvine podjęli atak szczytowy. Ostatni raz byli widziani przez swojego kolegę Noela Odella przed atakiem na Pierwszy Uskok grani, na wysokości ok. 8500 m. Chwilę później chmury zasłoniły wspinającą się dwójkę i wszelki ślad po nich zaginął, pozostali na zawsze w ścianie Everestu. Nie wiadomo czy dotarli na szczyt. Nie jest wykluczone, że to oni właśnie byli pierwszymi, którzy postawili stopę na najwyższym punkcie Ziemi. W 1933 roku znaleziono poniżej Pierwszego Uskoku, na wysokości 8392 m. oparty o ścianę czekan, na którym widniała nazwa producenta czekanów używanych przez himalaistów w 1924 roku. Na czekanie tym widniały nacięcia jakimi znaczył Irvin swe rzeczy.

Minęło blisko trzydzieści lat podczas których kolejne wyprawy atakowały „Górę Gór”, a ona pozostawała niezdobyta, aż przyszedł dzień 29 maja 1953. Tego dnia dwaj uczestnicy brytyjskiej wyprawy, kierowanej przez Johna Hunta: Nowozelandczyk Edmund Hilary, oraz Szerpa Tensing Norgay jako pierwsi ludzie stanęli na szczycie. Wyprawa zdobywcza wspinała się przez lodowiec Khumbu na Przełęcz Południową i dalej południowo-wschodnią granią. Szlak ten nazywamy dzisiaj drogą normalną.

Na Mount Everest ruszało coraz więcej wypraw. Podczas jednej z nich wspinacze z Japonii dowiedzieli się od Chińczyka Wang Hongbao, że spotkał on w 1975 roku zamarznięte zwłoki człowieka odzianego w staromodny strój alpinistyczny niewiele poniżej szczytu. Następnego dnia alpinista chiński zginął zabrany przez lawinę, a jego opowieść szeroko rozeszła się w kręgach „ludzi gór”. W 1999 roku Amerykanie zorganizowali wyprawę mającą na celu odnalezienie tajemniczej postaci. Pierwszego maja zauważyli częściowo wtopione w lód zwłoki człowieka odzianego w kilka warstw swetrów i koszul. Na jednej z nich widniał napis „G.Malory”. Alpinista miał złamaną podczas upadku rękę i nogę. Musiał zsuwać się po śniegu, gdyż jego ubranie było poważnie potargane, stracił również jeden z butów. Gdy się zatrzymał żył jeszcze. Zdrową ręką, gołą nogą usiłował poprawić ułożenie ciała na mniej bolesne. I tak zamarzł.

Poniżej Drugiego Uskoku na wysokości 8577m. n.p.m., Amerykanie odnaleźli kilkanaście dni później butle tlenowe pochodzące z 1924 roku. Przypuszcza się że Anglicy spadli podczas schodzenia. Czy zdobyli szczyt? Zawrzało wśród alpinistów. Na dzień dzisiejszy jest to jedna z niewyjaśnionych tajemnic jakie góry zatrzymały dla siebie. Może kiedyś zostanie odnaleziony aparat fotograficzny używany przez Anglików. Może z zamarzniętej kliszy uda się odtworzyć zdjęcia i ujrzymy …

Pin It on Pinterest

Share This